نگهداری از یک حیوان یا پرنده خانگی در منزل موضوعی است که ارتباط مستقیمی با فرهنگ یک جامعه و باورهای دینی و مذهبی هر خانواده ای دارد. بنابر این صرف نظر از تاثیرات مثبتی که نگهداری از یک حیوان خانگی می تواند برای یک کودک در حال رشد داشته باشد، به نظر می رسد که ملاحظات فرهنگی و دینی در درجه اول توسط خانواده ها در نظر گرفته می شود. تعامل بین کودک و حیوان یا پرنده خانگی می‌تواند ابزار مهمی برای رشد روانی، عاطفی و اجتماعی کودک باشد، به‌ویژه اگر والدین و معلمان بتوانند این رابطه را به طور صحیحی هدایت کنند. در کنار تاثیرات مثبت تعامل یک کودک با یک حیوان خانگی باید به تاثیرات منفی نگهداری از یک حیوان در منزل هم توجه داشت. کم نیستند کودکانی که به دلیل مرگ یا بیماری یا فرار حیوان یا پرنده خانگی شان با علایم سوگ یا علایم افسردگی به مطب ارجاع می شوند.
تأثیرات روان‌شناختی تعامل بین کودکان و حیوانات/پرندگان خانگی
۱. رشد عاطفی و خودتنظیمی
کودکان از طریق مراقبت از حیوان یا پرنده، همدلی، دلسوزی، و مسئولیت‌پذیری را تجربه می‌کنند.
طبق مقاله‌ای که در ژورنال معتبر Journal of Pediatric Psychology چاپ شده است تماس منظم با حیوانات خانگی باعث کاهش علائم استرس، خشم، و اضطراب می‌شود.
در مورد پرندگان خانگی (مثل طوطی یا فنچ)، صدا و آواز آن‌ها نوعی نقش تنظیم کننده هیجانی دارد.
۲. کاهش اضطراب، تنهایی و افسردگی
کودکانی که حیوان خانگی دارند، به‌ویژه در سنین ۶ تا ۱۲ سال، احساس امنیت و آرامش روانی بیشتری دارند.
پژوهشی در ژورنال PLoS One نشان داد که صحبت با حیوانات (یا پرندگان سخنگو مانند طوطی) باعث کاهش احساس تنهایی و افزایش اعتماد‌به‌نفس می‌شود.
۳. بهبود مهارت‌های اجتماعی
تعامل با حیوانات به کودکان یاد می‌دهد چگونه به دیگران گوش دهند، ارتباط برقرار کنند، و نیازهای غیرکلامی را درک کنند.
نگهداری از پرندگان، به‌ویژه آن‌هایی که به رفتار و برنامه مشخصی نیاز دارند، باعث *بهبود نظم، صبر، و تمرکز در کودک می‌شود.
۴. اثر بر کودکان دارای نیازهای ویژه
درمان با حیوانات خانگی (AAT) در کودکانی با اختلالات طیف اوتیسم، بیش فعالی، یا اضطراب اجتماعی، نتایج بسیار مثبتی نشان داده است.
برخی پرندگان، به دلیل صدای آرام و رفتار غیرتهاجمی، برای کودکانی که از تماس فیزیکی می‌ترسند، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شوند.
۵. یادگیری مهارت‌های مراقبتی و شناختی
کودک با غذا دادن، تمیز کردن قفس، یا آموزش دادن به پرنده یا حیوان، احساس مسئولیت و مشارکت را یاد می‌گیرد.
همچنین مطالعاتی نشان داده‌اند که تعامل با حیوان یا پرنده باعث افزایش سطح اکسی‌توسین مغز می‌شود که با لذت، دلبستگی، و یادگیری مرتبط است.
چالش‌ها و نکات مهم
چالش های بهداشتی: حیوانات خانگی و پرندگان می‌توانند ناقل برخی بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان باشند، پس باید نظافت دقیق رعایت شود.
آموزش والدین: والدین باید از لحاظ فرهنگی و روانی آماده باشند تا فرزندشان تعامل مؤثر و ایمن با حیوان برقرار کند.
وابستگی افراطی: برخی کودکان ممکن است به حیوان وابسته شوند و در صورت مرگ یا دوری آن دچار علایم سوگ و افسردگی شوند.