شاید برای شما خیلی پیش آمده باشد که فرزندتان از دست برادر یا خواهر یا دوستش پیش شما شکایت می آورد و به این ترتیب از گفتار یا رفتار او پیش شما شکایت می کند. متاسفانه اولین واکنش بسیاری از والدین به این رفتار فرزندشان، نفی این رفتار و نصیحت کردن او برای عدم تکرار این رفتار است!! که این رفتار والدین بسیار می تواند آسیب زا باشد.
دختر بچه ای از مراجعین مطب از سوی برادر بزرگترش مورد تعرض جنسی قرار گرفته بودو متاسفانه به دلیل آموزه های اشتباه در خانواده که شکایت و چوغولی کردن را رفتاری اشتباه همراه با تنبیه نشان داده بودند، دختر معصوم را در معرض تجاوزات مکرر توسط برادر بزرگتر قرار داده بودند.
اما ببینیم این رفتار را در کودک چگونه باید مدیریت کرد:
عبارت «چوغولی کردن» در زبان فارسی عامیانه به معنای گزارش دادن یا لو دادن کار یا رفتار کسی به دیگران است، به‌ویژه زمانی که فردی کاری پنهانی یا خلاف قانون/قاعده انجام داده باشد. در مورد کودکان، این رفتار معمولاً به‌صورت گزارش دادن رفتارهای دیگر بچه‌ها به بزرگ‌ترها (مثل پدر و مادر یا معلم) دیده می‌شود.
دلایل چوغولی کردن در کودکان:
جلب توجه بزرگ‌ترها: کودک ممکن است بخواهد از طریق گزارش دادن، خودش را خوب یا مطیع نشان دهد.
حس عدالت‌طلبی: بعضی بچه‌ها وقتی احساس می‌کنند بی‌عدالتی شده یا قانونی زیر پا گذاشته شده، احساس مسئولیت می‌کنند که اطلاع دهند.
رقابت با همسالان: گاهی کودکان برای برتری یا حذف رقیب، اقدام به چوغولی می‌کنند.
نیاز به امنیت: ممکن است کودک در شرایطی احساس خطر کند و از ترس، به بزرگ‌ترها اطلاع دهد.
عدم درک مرز بین گزارش صحیح و چوغولی: در سنین پایین، کودک هنوز مفهوم «چوغولی» و «گزارش‌دهی مسئولانه» را تشخیص نمی‌دهد. بنابر این کودک را برای چوغولی کردن از هر نوعی مواخذه نکنید بلکه او را تشویق کنید
چگونه باید با چوغولی کردن کودک برخورد کرد؟
شنیدن بدون قضاوت: اول حرف کودک را گوش دهید بدون اینکه فوراً واکنش منفی یا تشویقی نشان دهید.
آموزش انواع چوغولی به کودک : مثلاً فرق بین گفتن اینکه کسی به کسی آسیب زده (مفید) و اینکه کسی خوراکی بیشتری خورده (نامطلوب).
تشویق به حل مسئله شخصی: در موارد تعارضات معمول شخصی با همسالان، ضمن اینکه از صحبت های کودک استقبال می کنید و در انتها نیز او را برای مطرح کردن کلامی نگرانی یا ناراحتی اش تشویق می کنید، به کودک یاد بدهید که چطور مستقیماً با همسالان خود مشکل را مطرح کند.
تقویت حس اعتماد و امنیت: اجازه دهید کودک راحت صحبتش را بکند بدون اینکه احساس ناامنی و واکنش شدید از سوی شما داشته باشد.
در مجموع به عنوان والد یا اولیای کودکان اگر نحوه مواجه صحیح با چوغولی و شکایت کردن کودک را بلد نیستید به هیچ عنوان این رفتار را سرکوب و نفی نکنید، چرا که آسیب های زیادی ممکن است از قطع این راه ارتباطی به کودک شما وارد شود.