اختلال پردازش حسی در بزرگسالان میتواند علایم بسیار متنوع و ظریفی داشته باشد که تشخیص را دشوار می کند، و گاه باعث می شود این اختلال با اضطراب، اوتیسم یا بیش فعالی اشتباه گرفته میشود. در ادامه، به علائم اصلی این اختلال در بزرگسالان اشاره میکنیم.
۱. حساسیت بیشازحد به تحریکات
در این حالت، مغز به محرکهای حسی پاسخ بیشازحد میدهد:
* حساسیت شدید به صدا (مثلاً صدای جویدن، پنکه، یا زنگ تلفن)
* ناراحتی از برچسب لباس یا بافت خاص پارچه
* اجتناب از نور زیاد یا نورهای فلورسنت
* ناراحتی یا ترس از لمس شدن، حتی لمس دوستانه
* بیزاری از بوهای شدید (عطر، مواد شوینده)
* نیاز به محیط آرام و خلوت برای تمرکز یا استراحت
* واکنشهای عاطفی شدید به محرکهای ساده (مثل عصبانیت یا اضطراب ناگهانی)
۲. کمواکنشی به تحریکات
در این نوع، فرد نسبت به اطلاعات حسی واکنش کمی دارد یا به سختی متوجه آنها میشود:
* بیتفاوتی نسبت به درد یا حرارت (مثلاً دیر واکنش دادن به آسیب در شرف وقوع)
* واکنش کم به صداها یا تماس فیزیکی
* نشستن یا ایستادن در وضعیتهای عجیب برای مدت طولانی
* نیاز به محرکهای شدید برای تمرکز یا بیدار ماندن
* فراموشی یا نادیدهگرفتن علائم بدن مانند گرسنگی، تشنگی یا خستگی
۳. جستوجوی تحریکات حسی
در این حالت، مغز به محرکهای حسی بیشتر نیاز دارد تا به تعادل برسد:
* علاقهمندی به لمس کردن اشیاء مختلف یا مالیدن دست به سطوح
* حرکت مداوم (تکان خوردن، راه رفتن در اتاق، دویدن بیدلیل)
* عاشق صداهای بلند یا موسیقی سنگین
* تمایل زیاد به غذاهای پرادویه یا بافتهای خاص
* استفاده مکرر از وسایلی مانند فیجت، وزنه، یا هدفون
۴. علائم روانشناختی و اجتماعی همراه
* اضطراب یا استرس مزمن در محیطهای پرتحریک
* فرسودگی ذهنی یا بدخلقی پس از قرارگیری در شرایط شلوغ
* دوری از موقعیتهای اجتماعی یا مشکلات در روابط بینفردی
* مشکل در برنامهریزی، تمرکز و انجام کارهای روتین
* واکنش احساسی شدید به تغییر یا بینظمی در محیط
نمونههایی از زندگی روزمره:
* فردی نمیتواند تمرکز کند مگر اینکه هدفون نویزگیر بگذارد.
* دیگری همیشه به دنبال لمس پارچههای خاص است یا نمیتواند لباس رسمی بپوشد.
* برخی افراد فقط در تاریکی یا سکوت مطلق میخوابند.